Strucla drożdżowa z marmoladą to klasyk polskiej kuchni, który kojarzy się z domowym ciepłem i niedzielnym podwieczorkiem u babci. Ten puszysty, zawijany przysmak wypełniony słodką marmoladą to doskonały wybór na każdą porę roku. Idealna strucla powinna być miękka, aromatyczna i odpowiednio wilgotna, a jej przygotowanie, choć wymaga cierpliwości, nie jest skomplikowane. Poniższy przepis to efekt wielu lat doświadczeń i udoskonaleń, dzięki którym ciasto wychodzi zawsze puszyste, a całość zachwyca smakiem i wyglądem. Strucla drożdżowa z marmoladą świetnie komponuje się z popołudniową kawą, stanowiąc idealną propozycję dla miłośników tradycyjnych, domowych wypieków.
Składniki na puszystą struclę drożdżową z marmoladą
Dobór odpowiednich składników to pierwszy krok do sukcesu w przygotowaniu idealnej strucli drożdżowej. Warto postawić na produkty wysokiej jakości, szczególnie jeśli chodzi o drożdże i marmolady, które nadadzą wyrazisty smak i zapewnią właściwą strukturę ciasta.
Składniki na ciasto drożdżowe:
- 500 g mąki pszennej typu 550
- 50 g świeżych drożdży (lub 14 g suchych drożdży instant)
- 100 g cukru
- 250 ml mleka (letniego)
- 100 g masła (rozpuszczonego i ostudzonego)
- 2 jajka (plus 1 żółtko do posmarowania)
- 1 łyżeczka soli
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego
- Skórka otarta z 1 cytryny (nieobowiązkowo)
Składniki na nadzienie:
- 300 g ulubionej marmolady (polecana: wiśniowa, truskawkowa lub morelowa)
- 50 g masła (miękkiego)
Składniki na kruszonkę (opcjonalnie):
- 100 g mąki pszennej
- 50 g cukru
- 50 g masła (zimnego)
- 1/2 łyżeczki cynamonu
Do wykończenia:
- 1 żółtko roztrzepane z 1 łyżką mleka
- Cukier puder do posypania
Przygotowanie idealnego ciasta drożdżowego
Ciasto drożdżowe wymaga cierpliwości i odpowiedniej techniki, ale efekt końcowy wynagradza wszystkie starania. Sekret udanego ciasta tkwi w dokładnym wyrobieniu i zapewnieniu optymalnych warunków do wyrastania. Poniżej przedstawiamy krok po kroku, jak przygotować idealną struclę z marmoladą.
Przygotowanie zaczynu:
- W misce rozkrusz świeże drożdże (jeśli używasz suchych, możesz je wymieszać bezpośrednio z mąką).
- Dodaj 2 łyżki cukru z całości, 3 łyżki mąki oraz połowę letniego mleka.
- Wymieszaj dokładnie, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 15 minut, aż zaczyn podwoi swoją objętość i będzie pełen bąbelków.
Wyrabianie ciasta:
- W dużej misce wymieszaj pozostałą mąkę z solą i resztą cukru.
- Dodaj wyrośnięty zaczyn, resztę letniego mleka, roztrzepane jajka, ekstrakt waniliowy i skórkę z cytryny (jeśli używasz).
- Wyrabiaj ciasto przez około 5 minut, aż składniki się połączą.
- Stopniowo dodawaj rozpuszczone i ostudzone masło, kontynuując wyrabianie.
- Wyrabiaj ciasto przez kolejne 10-15 minut, aż będzie elastyczne, gładkie i przestanie przyklejać się do rąk. Możesz użyć miksera planetarnego z hakiem do ciasta drożdżowego, co znacznie ułatwi pracę.
Pierwsza fermentacja:
- Uformuj z ciasta kulę, przełóż do natłuszczonej miski, przykryj czystą ściereczką lub folią spożywczą.
- Odstaw w ciepłe miejsce (około 25-30°C) na 1-1,5 godziny, aż ciasto podwoi swoją objętość.
Wskazówka eksperta: Jeśli chcesz sprawdzić, czy ciasto jest dobrze wyrośnięte, delikatnie naciśnij je palcem. Jeśli odcisk powoli się podnosi, ciasto jest gotowe. Jeśli odcisk pozostaje lub ciasto zapada się, potrzebuje więcej czasu na wyrośnięcie.
Formowanie strucli drożdżowej z marmoladą
Ta część procesu wymaga precyzji, ale to właśnie ona decyduje o atrakcyjnym wyglądzie końcowego wypieku. Dokładne rozprowadzenie nadzienia i staranne zwinięcie ciasta zapewnią równomierny rozkład marmolady w każdym kawałku strucli.
- Wyrośnięte ciasto wyłóż na lekko oprószoną mąką powierzchnię i delikatnie wygnieć, aby usunąć nadmiar powietrza.
- Rozwałkuj ciasto na prostokąt o wymiarach około 35×45 cm i grubości około 0,5 cm.
- Posmaruj powierzchnię ciasta miękkim masłem, pozostawiając 2 cm margines na dłuższych bokach.
- Równomiernie rozprowadź marmoladę na powierzchni ciasta, również zostawiając margines.
- Zaczynając od dłuższego boku, delikatnie i ciasno zwijaj ciasto w rulon, zakończając na marginesie bez nadzienia.
- Sklejaj dokładnie brzegi ciasta, aby marmolada nie wypływała podczas pieczenia.
- Ostrożnie przenieś struclę na blachę wyłożoną papierem do pieczenia, układając ją szwem do dołu.
Przygotowanie kruszonki (opcjonalnie):
- W misce wymieszaj mąkę, cukier i cynamon.
- Dodaj zimne masło pokrojone w kostkę i rozcieraj palcami, aż powstanie kruszonka o konsystencji mokrego piasku.
Druga fermentacja i wykończenie:
- Przykryj uformowaną struclę ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 30-40 minut, aby ponownie wyrosła.
- Przed pieczeniem posmaruj struclę roztrzepanym żółtkiem wymieszanym z mlekiem, co nada jej apetyczny, złocisty kolor.
- Jeśli przygotowałeś kruszonkę, posyp nią równomiernie wierzch strucli.
Pieczenie perfekcyjnej strucli drożdżowej
Odpowiednie pieczenie to kluczowy etap, który decyduje o sukcesie całego wypieku. Właściwa temperatura i czas pieczenia sprawią, że strucla będzie równomiernie wypieczona – chrupiąca z wierzchu i miękka w środku.
- Rozgrzej piekarnik do 180°C (grzanie góra-dół).
- Wstaw struclę do środkowej części piekarnika i piecz przez 30-35 minut, aż nabierze złocistobrązowego koloru.
- Jeśli zauważysz, że wierzch strucli zbyt szybko się rumieni, przykryj ją luźno folią aluminiową.
- Sprawdź, czy strucla jest upieczona, wkładając patyczek w środek – powinien wyjść suchy.
- Po upieczeniu wyjmij struclę z piekarnika i pozostaw na blasze przez około 10 minut, aby ciasto się ustabilizowało.
- Następnie przenieś na kratkę do całkowitego ostudzenia, co zapobiegnie zawilgoceniu spodu.
- Przed podaniem posyp ostudzoną struclę cukrem pudrem dla efektownego wykończenia.
Wskazówka eksperta: Aby sprawdzić, czy strucla jest w pełni upieczona, możesz również delikatnie postukać w spód – powinien wydawać głuchy dźwięk. Jeśli dźwięk jest zbyt „mokry”, wstaw struclę do piekarnika na dodatkowe 5 minut.
Przechowywanie i serwowanie zawijanego ciasta drożdżowego
Odpowiednie przechowywanie pozwoli cieszyć się świeżością strucli przez kilka dni. Właściwie zabezpieczona strucla zachowa swoją miękkość i aromat, a odpowiednio podana będzie ozdobą każdego stołu.
- Struclę najlepiej przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku lub owinięte folią spożywczą w chłodnym miejscu (nie w lodówce).
- Zachowuje świeżość przez 2-3 dni.
- Można ją również zamrozić – po całkowitym ostudzeniu zawiń struclę w folię spożywczą, a następnie w folię aluminiową i zamroź na okres do 1 miesiąca.
- Przed podaniem zamrożonej strucli, rozmroź ją w temperaturze pokojowej, a następnie podgrzej w piekarniku w temperaturze 160°C przez około 10 minut, aby przywrócić jej świeżość i aromat.
Podawanie:
Struclę drożdżową z marmoladą najlepiej podawać lekko ciepłą lub w temperaturze pokojowej. Doskonale komponuje się z:
- Filiżanką aromatycznej kawy
- Szklanką ciepłego lub zimnego mleka
- Herbatą z cytryną
- Kleksem bitej śmietany (dla odważnych)
- Gałką lodów waniliowych (jako wykwintny deser)
Wartości odżywcze strucli drożdżowej z marmoladą
Poniższe wartości są przybliżone i obliczone dla jednej porcji (1/12 całej strucli):
- Kalorie: około 320 kcal
- Białko: 5 g
- Węglowodany: 45 g (w tym cukry: 20 g)
- Tłuszcze: 14 g (w tym nasycone: 8 g)
- Błonnik: 1,5 g
- Sód: 150 mg
Warianty i modyfikacje klasycznej strucli drożdżowej
Podstawowy przepis na struclę drożdżową z marmoladą można modyfikować na wiele sposobów, dostosowując go do własnych preferencji. Eksperymentowanie z różnymi nadzieniami i dodatkami pozwala odkryć nowe, fascynujące smaki.
Alternatywne nadzienia:
- Strucla z serem – zastąp marmoladę masą serową (500 g twarogu, 2 jajka, 100 g cukru, 1 łyżka budyniu waniliowego)
- Strucla makowa – użyj gotowej masy makowej zamiast marmolady
- Strucla orzechowa – nadzienie z posiekanych orzechów, masła, cukru i cynamonu
- Strucla jabłkowa – nadzienie z tartych jabłek z cynamonem i rodzynkami
Dodatki do ciasta:
- Dodanie rodzynek namoczonych wcześniej w rumie dla głębszego aromatu
- Wzbogacenie ciasta o kandyzowane owoce, które dodadzą kolorowych akcentów
- Dodanie przypraw korzennych (cynamon, kardamon, goździki) dla bardziej aromatycznego ciasta
- Zastąpienie części mąki pszennej mąką orkiszową dla bardziej rustykalnego smaku i zwiększenia wartości odżywczej
Wskazówka eksperta: Aby uzyskać efektowny wygląd strucli, możesz przed pieczeniem naciąć wierzch ciasta w kilku miejscach ostrym nożem lub wykonać dekoracyjne nacięcia. Pamiętaj jednak, aby nie nacinać zbyt głęboko, żeby nadzienie nie wypływało podczas pieczenia.
Najczęstsze problemy przy przygotowywaniu ciasta drożdżowego i jak ich uniknąć
Przygotowanie idealnego ciasta drożdżowego może czasem sprawiać trudności. Znajomość najczęstszych problemów i sposobów ich rozwiązania pozwoli uniknąć rozczarowań i cieszyć się perfekcyjnym wypiekiem.
Ciasto nie rośnie:
- Upewnij się, że drożdże są świeże i aktywne – sprawdź datę przydatności
- Sprawdź, czy mleko nie było zbyt gorące (optymalna temperatura to 36-38°C) – zbyt wysoka temperatura zabija drożdże
- Zapewnij odpowiednio ciepłe miejsce do wyrastania ciasta – najlepiej 25-30°C bez przeciągów
- Unikaj nadmiaru soli, która hamuje działanie drożdży – dodawaj ją do mąki, nie bezpośrednio do zaczynu
Ciasto jest zbyt twarde lub zbyt miękkie:
- Jeśli ciasto jest zbyt twarde, dodaj odrobinę więcej mleka, łyżka po łyżce
- Jeśli ciasto jest zbyt miękkie i lepkie, dodaj więcej mąki, po jednej łyżce na raz
- Pamiętaj, że konsystencja ciasta zależy od wielu czynników, w tym od wilgotności powietrza i rodzaju mąki – ufaj swoim rękom i intuicji
Strucla pęka podczas pieczenia:
- Upewnij się, że dokładnie skleiłeś brzegi ciasta, delikatnie zwilżając je wodą dla lepszego połączenia
- Nie nakładaj zbyt dużo nadzienia, które może rozerwać ciasto od środka
- Pozostaw wystarczający margines przy brzegach ciasta, aby mieć miejsce na dokładne sklejenie
Nadzienie wypływa podczas pieczenia:
- Używaj marmolady o odpowiedniej konsystencji (nie zbyt płynnej) – jeśli jest rzadka, możesz ją wcześniej zagotować i ostudzić
- Pozostaw margines bez nadzienia przy brzegach ciasta (minimum 2 cm)
- Dokładnie sklej brzegi ciasta, używając odrobiny wody jako „kleju”
Strucla drożdżowa z marmoladą to wypiek, który z pewnością zachwyci każdego miłośnika domowych ciast. Chociaż jej przygotowanie wymaga nieco czasu i cierpliwości, efekt końcowy wynagradza wszystkie starania. Puszyste ciasto otulające słodką marmoladę tworzy harmonijne połączenie smaków, które najlepiej smakuje w towarzystwie bliskich i filiżanki dobrej kawy. Warto eksperymentować z różnymi rodzajami nadzienia i dodatków, aby odkryć swoją ulubioną wersję tego klasycznego wypieku, który może stać się wizytówką Twojej domowej cukierni.